Gemeenten en zorgaanbieders beschikken met elkaar over ontzettend veel data. Samen weten zij wie welke zorg krijgt, hoe lang het duurt, of er wachtlijsten zijn, hoeveel het kost en of het resultaat oplevert. Veel van deze data is beschikbaar vanuit het berichtenverkeer. Maar wat schetst onze verbazing? Het wordt voornamelijk gebruikt om kosten te drukken. Dit is een gemiste kans. Met al die data kun je zoveel meer. De gegevens gaan namelijk over jeugdigen. Waarom gebruiken we ze daar dan niet voor? Veel gemeenten gebruiken onze tool Zorgpaden om de beschikbare capaciteit in de toegang effectief in te zetten en de zorg te verbeteren.
Zorgpaden geeft inzicht in stapeling van zorg
TransitiePartners heeft Zorgpaden ontwikkeld. Vanaf 2015 zetten wij (anoniem) per unieke cliënt op een rij welke zorg er is geleverd en welke trajecten er gelijktijdig en navolgend starten. Maar ook welke aanbieder naar welke aanbieder ‘doorverwijst’, of trajecten zijn afgerond, of er meer zorg nodig bleek enzovoort.
Zorgpaden geeft een schat aan inzicht. Dat is voor meerdere doeleinden bruikbaar. Zo kunnen gemeenten en zorgaanbieders het gebruiken voor inkoop- en contractmanagement. Zorgpaden splitst namelijk voor iedere gemeente per zorgaanbieder alle zorgtrajecten uit. Het maakt gemeenten en zorgaanbieders ook onderling vergelijkbaar. We zien dus ook dat Zorgpaden worden ingezet als benchmark en om kosten te monitoren. Het laat per zorgvorm zien hoeveel er wordt gebruikt en wat het kost.
Zet de toegang slim in
Allemaal mooi en nodig, maar het belangrijkste is misschien wel dat Zorgpaden de mogelijkheid biedt om te sturen op de inzet en op het resultaat van zorg. Dus op het helpen van jeugdigen. Hoe kun je slim sturen op de inzet? In Zorgpaden zien wij bijvoorbeeld dat de uitstroom na alle eerste zorgtrajecten relatief hoog is (minimaal 60%). Daarnaast zijn de kosten van deze trajecten ook relatief laag. Het is vanuit gemeenten dan ook weinig zinvol om deze jeugdigen in de toegang tot de zorg voor het eerste zorgtraject intensief te begeleiden. Het is arbeidsintensief, de maatschappelijke kosten zijn hoog en het rendement is laag. Bovendien vraag je aan jeugdigen om door hoepels heen te springen die ze helemaal niet door hoeven.
Dat beeld zien we echter drastisch veranderen als iemand voor de vierde of vijfde keer een zorgtraject start. De uitstroom neemt af en de kosten stijgen. De kans om uit te stromen wordt hierna alleen maar kleiner en de jeugdigen blijven dus in zorg. Dit zijn vaak ook jeugdigen met complexe zorgbehoeften. Vanuit Zorgpaden zagen wij gevallen waarin jeugdigen binnen een termijn van twee jaar meer dan 20 zorgtrajecten starten. Het behoeft geen betoog dat niemand daar baat bij heeft. Op de allereerste plaats de cliënt zelf natuurlijk niet. Maar ook voor aanbieders en gemeenten zijn dit complexe situaties. Daarom ligt de toekomst van Zorgpaden voor ons in een actief gebruik dat zich richt op casemanagement. Zorgpaden laat met anonieme data, omdat wij werken met anonieme niet te herleiden gegevens, dus de noodzaak en effecten zien van casemanagement.
Menselijker dan 20 zorgtrajecten in twee jaar
Wij moeten de data waarover wij beschikken inzetten om gerichte oplossingen te vinden voor jeugdigen. Dat vraagt om strakke regie en sturing die een cliënt in deze fase vaak zelf niet meer heeft. In het ene geval ligt de regie bij het gezin zelf, dan weer bij een wijkteam, maar ook bij zorgaanbieders. Hoe het ook geregeld is, het is belangrijk dat er een krachtige actor is die handelt. Dat kan uiteraard anoniem en binnen de wettelijke (privacy) regels. Vervolgens is het zaak om relevante partijen om tafel te krijgen en een integrale oplossing te vinden. Dat is vaak maatwerk en soms duurder op de korte termijn, maar meestal goedkoper en effectiever op de lange termijn. Het is boven alles een stuk menselijker dan 20 zorgtrajecten in twee jaar.
Zorgpaden als hulpmiddel voor partnerschap
Daarom is dit een pleidooi voor gemeenten en zorgaanbieders om hun data op orde te krijgen, beter te gebruiken en afspraken met elkaar te maken. Het in gesprek blijven gaan tussen gemeenten en zorgaanbieders is hierbij ook relevant. Spreek samen af wat een goed moment is om een signaal in te bouwen en wie er vervolgens regie voert. Niet voor onszelf. Ook niet voor de euro’s, maar voor onze partners, familieleden, vrienden, kennissen en buren.
Wil je meer weten over het gebruik van Zorgpaden? Neem dan contact op met Joep Buskens (J.Buskens@TransitiePartners.nl)