Referentiecase Gemeente Oegstgeest

Tevredenheid

TransitiePartners hoort graag van haar opdrachtgevers hoe de opdracht is verlopen en of het resultaat naar tevredenheid is. In dit kader is een interview afgenomen bij Bart Kock (gemeente Oegstgeest).

Even voorstellen

Om de eerste stappen richting integraliteit te maken, heeft Bart Kock van de gemeente Oegstgeest ondersteuning gevraagd van Rineke Hoekstra, adviseur bij TransitiePartners. Bart is als opgavemanager verantwoordelijk voor het oppakken van grote ontwikkelingen en integrale projecten die veel onzekerheid met zich meebrengen. Eén van die opgaven is het ‘opgavegericht werken’ waar de gemeente mee aan de slag gaat. Om een start te maken met deze werkwijze is de keuze gemaakt om het gezondheidsbeleid als testcase door te ontwikkelen.

De opdracht

Gemeente Oegstgeest is een kleine gemeente, dicht tegen Leiden aan, met ongeveer 25.700 inwoners. Oegstgeest staat bekend als een dorp met een groot aanbod aan voorzieningen op het gebied van gezondheid. De wens om dit ook in de komende jaren te behouden is voor de gemeente aanleiding geweest om – vooruitlopend op het GALA (GezondActiefLevenAkkoord) – het bestaand gezondheidsbeleid integraal door te ontwikkelen, zodat alle inwoners hier goed gebruik van kunnen maken.

Het eerste contact en de opdrachtbepaling

Bart legt uit hoe de opdracht tot stand is gekomen: “Als je als gemeente gezondheid belangrijk vindt en daar iets mee wilt doen dan moet je eerst gaan verkennen. Je wil met een integrale blik kijken, dus je moet alle partners gaan benaderen en vragen op welke manier gezondheid bij hen een rol speelt. Maar ook bij interne collega’s ga je eerst kijken of en hoe dit onderwerp bij hen in beeld is.”

“We zijn gestart met een verkenning van wat we bedoelen met gezondheid en hoe we gezondheid breed en integraal kunnen benaderen en hierbij, vanuit verschillende perspectieven de juiste partners zoeken en vinden. Daarna is de focus gelegd op doelen uit het gezondheidsplan en gekeken naar het effect voor de gemeente.”

Leren

“Binnen het opgavegericht werken dient er een probleem te zijn dat we willen oplossen. Het gaat om een probleem dat in de buitenwereld leeft.” zegt Bart. Daarmee bedoelt hij de inwoners en samenwerkingspartners van de gemeente zoals onderwijs, welzijnsorganisaties, sportverenigingen. Om goed aan de slag te gaan met het gezondheidsplan, bleek het nodig om eerst binnen het gemeentehuis een slag te maken op het gebied van integraal of domeinoverstijgend werken. “Dat vond ik juist wel goed want we wilden natuurlijk onze methodiek ontwikkelen van hoe gaan we dan opgavegericht werken aanvliegen en hoe gaan we mensen benaderen? Dat moesten we eigenlijk allemaal nog leren. In theorie hadden we het allemaal staan maar het doen is iets anders. We vonden het wel fijn dat het nog niet meteen zo een hele expliciete open ontwikkeling was voor de hele buitenwereld.”

Focus

Bart en Rineke hebben verschillende ambtenaren betrokken bij het gezondheidsbeleid en zijn van daaruit verder gegaan. “We hebben bijvoorbeeld mensen van veiligheid uitgenodigd, maar ook ruimtelijke ordening en openbare ruimte om na te denken in hoeverre groen en inrichting van het fysieke domein kan helpen bij gezondheid. Je probeert allerlei perspectieven binnen te krijgen voor een hele brede benadering en daarna ga je focussen.

Na het breed ophalen van alle input, hebben we geprobeerd focus aan te brengen voor thema’s waar we ons in eerste instantie op wilden richten. Je kunt als gemeente namelijk niet alles tegelijk doen. Hierbij hebben we niet alleen gekeken naar de opgehaalde input, maar ook gebruik gemaakt van data. Waar halen we de meeste effectiviteit en hoe scoort Oegstgeest op thema’s uit de gezondheidsmonitor?

We hebben een aantal opgaven aan elkaar gekoppeld en onze eigen focus aangebracht op 3 speerpunten:

  • Mentale gezondheid, specifiek op thema eenzaamheid, prestatiedruk en somberheid
  • Bewegen en sporten, specifiek voor ouderen
  • Gezonde leefstijl, specifiek gericht op het roken en gebruik van alcohol onder jongeren.

Hierbij hebben we vooral gekeken naar waar wij als gemeente onze samenwerkingspartners bij kunnen helpen en dat dan weer koppelen aan ons sociaal domein plan.”

Rineke heeft veel kennis en deelt deze ook graag

Sterk DUO

Bart en Rineke werkten nauw samen en hadden elk een eigen verantwoordelijkheid. Bart: “Ik was opgavemanager en wilde mij meer richten op de methodiek van het ‘opgavegericht werken’ en Rineke had de rol als projectleider om de voortgang te bewaken en de mensen erbij te betrekken, zowel intern als extern. We hadden bedacht dat wij samen een duo zouden vormen, met ieder ons eigen verantwoordelijkheid. Zo zijn we van start gegaan.

Het doel was om tot een integraal gezondheidsplan te komen dat we konden plaatsen binnen het brede sociaal domein beleid. Maar de integrale benadering en het bij elkaar brengen van iedereen was ook een deel van de opdracht uiteindelijk.

In de rol van projectleider is Rineke de aanjager geweest op inhoud. Ze heeft de interne beleidsmedewerkers goed weten te betrekken bij de opdracht. Daarnaast heeft zij de samenwerking met netwerkpartners goed opgepakt en ingezet. Ik was blij dat zij die rol nam, dat gaf mij meer de ruimte om een beetje daarboven te vliegen, omdat ik minder op de inhoud zit.

Doordat Rineke al bij de gemeente op opdracht was binnen het team van het Sociaal Domein kende zij daar veel belangrijke medewerkers die invloed hebben gehad op de opgave. Rineke had ook al een netwerk buiten de gemeente wat het makkelijker maakte om hen erbij te betrekken. Daarnaast is zij kritisch, geordend, een goede verbinder en prettig in de omgang. Ze heeft veel kennis en deelt deze ook graag. Dit is nodig om mensen te betrekken en te behouden bij de opdracht.”

Mooi resultaat

Bart is tevreden over het resultaat: “Er zijn uiteindelijk veel contacten met partners geweest en er is ook veel naar binnen gehaald. Voor wat het ‘opgavegericht werken’ betreft zijn we erin geslaagd om te leren wat werkt en wat niet werkt. Die nieuwe inzichten helpen ons bij volgende opgaven. We hebben niet alleen binnen bedacht, we hebben ook buiten opgehaald en gekeken naar wat op elkaar aansluit. Er is niet een nieuw beleidsplan opgeleverd, maar het plan is aangepast op de ontwikkelingen en samenwerkingen die we met elkaar hebben gevormd. We zijn gestart met integrale beleidsteams die bepaalde thema’s oppakken en integraal uitwerken. We zijn hierin nog lerend, maar het zaadje is geplant en de gemeente Oegstgeest kan hiermee verder aan de slag vanuit de opgaven die vanuit het GALA op ons afkomen.”

Meer artikelen.