In mijn artikel van 4 juli jl. heb ik beschreven welke zeven eigenschappen (naar de theorie van Steven Covey) het sociale team helpt om met succes te hervormen. We leven in een drukke tijd, er komt veel op ons af en we staan voor grote uitdagingen. We zijn geneigd ons te laten leiden door de waan van de dag en te zoeken naar de Quick-fix. We hopen hiermee zaken duurzaam op te lossen, maar dit blijkt een illusie.

In de komende weken neem ik jullie mee in een verdieping van deze zeven eigenschappen (sleutels). Ik hoop je hiermee te inspireren en te motiveren om met elkaar aan de slag te gaan met (een van) de doelen van de Hervormingsagenda.

Sleutel 1: “ Wees pro-actief “
Als mens onderscheiden wij ons van het dierenrijk door ons vermogen om te denken over ons denken – ons zogenoemde zelfbewustzijn. Hierdoor kunnen wij o.a. leren van onze ervaringen en ons dingen voorstellen. Dit maakt ook dat wij niet het slachtoffer hoeven zijn van onze omstandigheden. Ons zelfbewustzijn maakt dat wij ruimte kunnen creëren tussen de stimulus (omstandigheden) en de manier waarop wij daar op reageren (respons). Hiervoor is nodig dat we ons bewust zijn (of worden) van dit vermogen en tijd maken om niet op de automatische piloot te reageren.

Reactief
In de huidige tijd overheerst de pragmatische levenshouding, er komt zoveel op ons af zijn we in de veronderstelling dat een Quick-fix ons helpt om snel dingen op te lossen. We voelen geen ruimte om de waan van de dag los te laten. Dit heeft ons geleerd reactief te handelen en vertrouwen hierbij (onbewust) op onze automatische piloot. De Quick-fix wekt de illusie dat iets opgelost is (het lijkt van je bordje te zijn), echter komt het vaak als een boemerang weer terug. En als we blijven doen wat we altijd deden, krijgen we wat we altijd kregen.

Pro-actief
Om pro-actief te kunnen reageren of handelen vraagt het van ons om bewustwording en vertraging. In tijden van drukte zijn we geneigd een stapje harder te zetten, langer door te werken, meer te gaan doen. Deze reactie maakt dat onze ruimte om na te denken over wat we daadwerkelijk willen, wordt verkleind en we op de automatische piloot handelen. De paradox is dus dat we juist wanneer we met elkaar het gevoel hebben het te druk te hebben en de neiging hebben om meer te doen, we moeten gaan stilstaan. Stilstaan om te vertragen. Deze vertraging biedt de ruimte om na te denken over de volgende vragen:

1. Wat zijn de omstandigheden, waar hebben we op dit moment mee te maken, wat vraagt deze hervorming van ons, hoe ziet onze dagelijkse praktijk eruit?
2. Wat gebeurt er in de toekomst?
3. Wat hebben we geprobeerd, wat werkte wel, wat werkte niet? Wat gaan we nu doen?

Die laatste vraag geeft je het stuur in handen, de mogelijkheid om na te denken over je reactie op de omstandigheden. Op de omstandigheden hebben we (vaak) geen invloed, wel op de wijze hoe we erop reageren.

In de praktijk
In de praktijk betekent dit dat we als professionals elkaar meer mogen uitdagen om te gaan vertragen. We kunnen elkaar helpen bewust te worden van onze automatische piloot. Hiermee pakken we het stuur weer in onze handen en bepaalt de waan van de dag niet onze keuzes.  We kunnen elkaar misschien wel net zo ondersteunen zoals we willen dat de gezinnen worden ondersteund. Stap met elkaar uit de ratrace!

Een veranderproces vraagt om reflectie. Geen enkel proces loopt in een rechte lijn, het is dus van groot belang met elkaar te blijven kijken naar het proces en waar je op dat moment staat.

Mijn tips:

• Bespreek met elkaar de uitgangspunten en doelen van de hervormingsagenda;
• Bepaal met elkaar waar jullie staan en wat de hoogste prioriteit heeft voor jullie team of gemeente;
• Maak de hervormingsagenda en de acties die jullie hierbij afspreken vast onderdeel van een (team)overleg;
• Plan reflectiemomenten in.

Tot slot nog een paar tip om, even los van de hervormingsagenda, uit de reactiviteit te komen; merk je op dat je de neiging hebt om harder te gaan werken, een tandje bij te zetten en nog meer te gaan doen, ga juist dan even zitten, pak een kop koffie of thee en bedenk wat er uit je agenda kan.

Mocht je naar aanleiding van dit artikel vragen hebben, neem gerust contact met mij op, ik denk graag met je mee!